Jeff Yass’tan Austin Üniversitesi’ne 100 Milyon Dolarlık Bağış
ABD’de “anti-woke” yaklaşımıyla dikkat çeken Austin Üniversitesi (UATX), milyarder iş insanı Jeff Yass’tan 100 milyon dolar tutarında tarihi bir bağış aldı. 2021 yılında Bari Weiss tarafından kurulan ve henüz akreditasyon sürecinde olan üniversite, bu bağışı şimdiye kadarki en büyük tek seferlik destek olarak nitelendirdi.
Eğitimde Yeni Finans Modeli: Bağışa Dayalı Üniversite
Austin Üniversitesi, Yass’ın bağışıyla birlikte toplam 300 milyon dolar toplamayı hedefleyen yeni bir fon kampanyası başlattı. Bu kaynak, öğrencilerin eğitim masraflarını azaltmak ve devlet desteğinden bağımsız bir yapı kurmak için kullanılacak. 2025 yılı itibarıyla Forbes “Dünya Milyarderleri Listesi”nde 25. sırada yer alan Yass, Wall Street Journal’a verdiği demeçte, “Eğitimi devletten ayırmak istiyorum” diyerek, ailelerin eğitim için birikim yapma stresini azaltmak istediğini belirtti.
Bari Weiss ve Paramount Bağlantısı
Üniversitenin kurucularından Bari Weiss, geçtiğimiz Ekim ayında dijital yayını The Free Press’i Paramount’a 150 milyon dolar karşılığında satarak dikkat çekmişti. Ardından CBS News’te genel yayın yönetmeni olarak göreve başlayan Weiss hem medya hem de eğitim alanında etkisini artırıyor. Weiss’in liderliğinde kurulan Austin Üniversitesi, ifade özgürlüğünü merkeze alan alternatif bir akademik model geliştirmeyi hedefliyor.
Trump Bağışçısı ve Politik Arka Plan
Jeff Yass, 2024 ABD başkanlık kampanyasında Donald Trump’a destek veren önemli bağışçılardan biri olarak biliniyor. Yass’ın serveti 65,7 milyar dolar olarak tahmin ediliyor ve büyük ölçüde Susquehanna International Group üzerinden elde edildi. Ayrıca Yass, Trump yönetimi döneminde gündeme gelen TikTok’un ABD kontrolüne geçme sürecinde yer alabilecek yatırımcılar arasında.
Üniversitenin İfade Özgürlüğü Misyonu
Austin Üniversitesi, “ifade özgürlüğü” ve “anti-censorship” yaklaşımıyla geleneksel akademiye meydan okuyor. Weiss ve diğer kuruculardan Joe Lonsdale, üniversitenin amacını “Amerikan üniversitelerinde artan baskıcı kültüre karşı durmak” olarak tanımlıyor. Kurum, devlet fonu veya öğrenci harcı almadan tamamen bağışlarla ayakta kalmayı planlıyor. 2024 itibarıyla üniversite toplam 200 milyar dolar fon toplamış, bu süreçte Len Blavatnik ve Harlan Crow gibi milyarderlerden de destek almıştı.
Akreditasyon Süreci ve Gelecek Planları
Texas Higher Education Coordinating Board, üniversiteye şu anda yalnızca “liberal studies” alanında lisans diploması verme izni verdi. 2024 yılında ilk mezunlarını veren UATX, 92 öğrencilik ilk sınıfının ardından bu sonbaharda ikinci grubu da kabul etti. Henüz akredite olmayan üniversite, 2028 ile 2031 arasında bu süreci tamamlamayı hedefliyor. UATX yönetimi, diğer kurumlarla iş birliği yaparak öğrencilerin diplomalarının tanınması için anlaşmalar üzerinde çalışıyor.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Woke Ne Anlama Geliyor?
“Woke” sözcüğü İngilizcede “uyanık, farkında” anlamına gelir. Başlangıçta ırkçılık, cinsiyet eşitsizliği, çevre sorunları gibi toplumsal adaletsizliklere karşı duyarlılığı ifade etmek için kullanılıyordu.
Zamanla “woke” terimi politikleşti; bazı çevreler, bu duyarlılıkların aşırıya kaçtığını, düşünce özgürlüğünü kısıtladığını veya “iptal kültürü” (cancel culture) yarattığını savunmaya başladı.
Anti-Woke Nedir?
İşte “anti-woke” duruş da bu noktada ortaya çıktı: “woke kültürüne” karşı olan, yani politik doğruculuk, toplumsal cinsiyet ideolojileri veya aşırı kimlik siyasetine tepki gösteren bir yaklaşımı anlatıyor.
Örneğin, Austin Üniversitesi kendisini “anti-woke” olarak tanımlıyor çünkü geleneksel üniversitelerde ifade özgürlüğünün azaldığını ve öğrencilerin belirli politik doğrulara uymaya zorlandığını düşünüyor. Bu yüzden daha “açık fikirli” ve “devlet müdahalesinden bağımsız” bir eğitim modeli sunmayı hedefliyorlar.
Jeff Yass Kimdir?
Jeff Yass, ABD’li bir milyarder yatırımcı, girişimci ve siyasi bağışçı. En çok, Susquehanna International Group (SIG) adlı devasa yatırım ve ticaret şirketinin kurucu ortağı olarak tanınıyor. Kısaca hem finans dünyasında hem de siyasette oldukça etkili bir isim. 2025 itibarıyla Forbes verilerine göre yaklaşık 65,7 milyar dolarlık servete sahip.
1987’de kurduğu Susquehanna International Group (SIG), dünya çapında algoritmik yatırım, opsiyon ticareti ve risk yönetimi alanında faaliyet gösteriyor. Şirketin özellikle finansal teknolojiler (fintech) ve kripto yatırımlarıyla da biliniyor.
Jeff Yass, ABD’de Cumhuriyetçi Parti’ye ve özellikle Donald Trump’a önemli miktarda bağış yapan bir iş insanı. “Serbest piyasa” ve “devletin ekonomiye müdahalesine karşı” fikirleriyle tanınıyor. Yass, aynı zamanda TikTok’un ABD’deki yatırımcılarından biri olan ByteDance şirketinde önemli bir paya sahip.
