Danimarka, “Pornografik” Olarak Nitelendirilen Büyük Denizkızı’nı Kaldırıyor
Danimarka’nın Dragør Kalesi’nde sergilenen ve halkın “Büyük Denizkızı” (Big Mermaid) olarak tanıdığı 14 tonluk dev denizkızı heykeli, “çirkin ve pornografik” olduğu gerekçesiyle resmi olarak kaldırılmaya karar verildi. Bu karar, kamuoyunu ikiye bölen estetik, tarih ve kamu sanatında sınırlar üzerine derin bir tartışmayı yeniden gündeme getiriyor.
Büyük Denizkızı Heykeline Yönelik Tepkiler ve Karar Süreci
2006 yılında Kopenhag’da orijinal “Küçük Denizkızı” (Little Mermaid) heykeline yanıt olarak yapılan Büyük Denizkızı heykeli, ilk etapta Langelinie İskelesi’nde sergilenmiş ancak yerel halktan gelen yoğun eleştiriler nedeniyle 2018’de Dragør Kalesi’ne taşınmıştı. Mart 2025’te Danimarka Saraylar ve Kültür Kurumu, heykelin tarihi bağlamla uyumlu olmadığını belirterek kaldırılmasını talep etti. Dragør Belediyesi ise sanatçının eseri bağışlama teklifini yer yetersizliği nedeniyle reddetti.
Eleştiriler: Aşırı Vurgulanmış Göğüs Detayları ve Estetik Sınırlar
Politiken gazetesinden sanat eleştirmeni Mathias Kryger ise heykeli “çirkin ve pornografik” olarak tanımlarken gazeteci ve rahip Sørine Gotfredsen, eseri “bir erkeğin kadın vücudu fantezisinin somutlaştırılmış hali” olarak nitelendirdi. Eleştirmenler, özellikle eserin abartılı göğüs detaylarının kadın kabulü ve beden imajı açısından sorunlu olduğunu vurguluyor.
Sanatçı Peter Bech’in Tepkisi ve Halk Desteği
Heykelin sanatçısı Peter Bech eleştirilere karşı çıktı ve eserin ölçeğine göre göğüs oranlarının gayet doğal olduğunu ifade etti. Bech, halkın heykeli sevdiğini ve yerinde kalmasını istediğini belirtti. Ancak belediye bağışı kabul etmeyerek eserin kamusal alanda devam edemeyeceğini resmen bildirdi.
Beden Görünürlüğü ve “Body Shaming” Tartışması
Berlingske editörü Aminata Corr Thrane, bu olayın yalnızca bir sanat eleştirisi değil; kadın bedenine dair sosyal normlara dair bir tartışma çıkardığını savunuyor. Thrane, çıplak kadın göğüslerinin “belirli bir akademik form ve boyutta” olması gerektiğine dair algının vücut aşağılama anlamına gelen body shaming’e yol açtığını dile getiriyor. Ona göre büyük ve doğal bedenlerin kabul edilmemesi, daha derin bir toplumsal önyargıyı yansıtıyor.
Küçük Denizkızı ile Karşılaştırma
Küçük Denizkızı heykeli, Kopenhag’da, Langelinie limanında bir taşın üzerinde oturuyor. Edvard Eriksen tarafından yapılan heykel, bir denizkızının insana dönüşmesini tasvir ediyor. 1,25 metre boyunda ve 175 kg ağırlığındaki deniz kızı heykel ilhamını Danimarkalı yazar Hans Christian Andersen’in 1837 tarihli öyküsünden alıyor.1913’te inşa edilen küçük bronz heykel “Little Mermaid”, Kopenhag’ın simgelerinden biri olurken; Büyük Denizkızı, hiçbir zaman aynı ikonik statüyü kazanamadı. Orijinal heykelin zarif ve minimal yapısının aksine; 4 metre genişliğinde 6 metre yüksekliğindeki boyutları, 14 ton ağırlığı ve abartılı anatomik detaylarıyla dikkat çekti. Heykel ne estetik ne de kültürel olarak orijinal eser ile aynı sempatiyi kazanamadı.
📷 YouTube
